Αναδρομή στα ιστορικά γεγονότα της 8ης Νοεμβρίου 1866 μας έκαναν οι μαθητές του Ε3 με το
δάσκαλό τους Βολυράκη
Γεώργιο μιλώντας μας για την
κορυφαία πράξη του απελευθερωτικού αγώνα των Κρητών, το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, σύμβολο ηρωισμού και
αυτοθυσίας.
Το 1866 έγινε μια ακόμα
μεγάλη επανάσταση με σκοπό την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους και
την ένωσή της με την Ελλάδα.
Στη μονή Αρκαδίου, που βρίσκεται 23 χμ. νότια του
Ρεθύμνου, την άνοιξη του 1866 συγκεντρώθηκαν 1500 επαναστάτες από όλη την Κρήτη
και εξέλεξαν μια επαναστατική επιτροπή με αρχηγό τον ηγούμενο Γαβριήλ Μαρινάκη,
που θα διέμενε στη Μονή και θα συντόνιζε τον αγώνα.
Ο Τούρκος πασάς του Ρεθύμνου Μουσταφά διέταξε να φύγει
η επιτροπή από το μοναστήρι. Συνάντησε όμως την άρνηση των Κρητικών και έτσι με
15.000 άνδρες και 30 κανόνια κίνησε εναντίον της Μονής.
Η πολιορκία άρχισε τα ξημερώματα της 8ης
Νοεμβρίου. Ο πασάς ζήτησε να παραδοθούν για να πάρει την απάντηση «Ελευθερία ή
θάνατος».
Η μάχη άρχισε. Ήταν σκληρή και άνιση. Οι λιγοστοί
υπερασπιστές του Αρκαδιού πολεμούσαν σα λιοντάρια. Απέκρουαν τις επιθέσεις των
Τούρκων με γενναιότητα. Οι γυναίκες και τα παιδιά βοηθούσαν μεταφέροντας
πολεμοφόδια και νερό.
Η μάχη συνεχιζόταν όλη μέρα. Οι Τούρκοι είχαν μεγάλες
απώλειες. Γι΄ αυτό έφεραν από το Ρέθυμνο ένα μεγάλο κανόνι, τη μπουμπάρδα και
το έστησαν στην είσοδο της Μονής.
Το πρωί της 9ης Νοεμβρίου το μοναστήρι
τρανταζόταν από τις κανονιές και η πύλη υποχώρησε.
Οι Τούρκοι μπήκαν στον ιερό χώρο και ακολούθησε μάχη
σώμα με σώμα. Ο ηγούμενος χάνει τη ζωή του όπως και ο ένας μετά τον άλλο οι
γενναίοι πολεμιστές.
Γυναίκες, παιδιά γέροι και οι τελευταίοι πολεμιστές
συγκεντρώθηκαν στην αποθήκη πυρομαχικών, τη γνωστή πυριτιδαποθήκη. Πίσω τους
ακολουθούσαν εκατοντάδες Τούρκοι που ήθελαν να μπουν και να τους αφανίσουν.
Ήταν η στιγμή που ο Κωστής Γιαμπουδάκης έβαλε φωτιά
στο μπαρούτι. Όλοι τινάχτηκαν στον αέρα. Προτίμησαν να πεθάνουν παρά να πέσουν
στα χέρια των Τούρκων.
Η αντίσταση, ο θάνατος και η θυσία αυτών των ηρωικών
ψυχών έγιναν το μεγάλο ξεκίνημα για την απελευθέρωση της Κρήτης και της Ένωσής
της με την Ελλάδα την 1η του Δεκέμβρη του 1913.